ආගමික භාවිතයට ගත් බඳුන
ක්‍රි.ව. 2-3 සියවසට අයත් අනුරාධපුර අභයගිරියෙන් සොයාගන්නා ලද විශ්කම්භය සෙ.මී. 14.5 ක් වන මෙය ලෝකඩින් නිමවා ඇති අතර එහි ඇතුළත තඹ තහඩුවකින් වසා තිබේ. ආරාමික සංකීර්ණයකට අයත් පැරණි ලෝහ වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාවකින් 1987 වර්ෂයේදී මෙම බඳුන සොයාගන්නා ලදී. ඇතැම් විටෙක මෙම බඳුන නිපදවන්නට ඇත්තේ ජලය රැස්කර ගැනීමට විය යුතුය. වන්දනාමාන අවස්ථාවකදී ඊට අදාළ වතාවතක් පුරනු සඳහා ජලය ඉසීමේ කටයුතු සිදුකිරී ඉන් අපේක්ෂා කරන්නට ඇත. බඳුනේ පිට පැත්තේ අෂ්ටමංගල සලකුණුවලින් සරසන ලද තීරුවක් තිබේ. මෙම තීරුව කෙටි කුලුණු මගින් බෙදා තිබෙන අතර, එහි ඇති සංකේත අංකුසය, චාමරය, ශ්‍රී වත්ස්‍ය , පූර්ණඝට, ශංඛය, ස්වස්තිකය, සිංහාසනය හා මත්ස්‍ය යුගලය වශයෙන් හඳුනාගත හැකිය. යථෝක්ත සලකුණු මගින් මෙම බඳුනේ ඇති පූජනීයත්වය වටහාගත හැකිය. මෙම අෂ්ටමංගල ලකුණු ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොව ඉන්දියානු අර්ධද්වීපයෙන් ආසියාවේ වෙනත් ප්‍රදේශවලත් පූජාර්හ බව නිරූපණය කිරීම සඳහා භාවිතාකොට තිබේ. කෙසේ වෙතත් ඉතා පැහැදිලි ලෙසම මෙම බඳුන හමුවූයේ ආගමික ගොඩනැගිල්ලක් තුල තිබී නොවේ. මෑතකදී සොයාගන්නා තෙක්ම එය තිබුණේ එය නිපද වූ තැනම ය.
ක්‍රි.ව. 2-3 සියවසට අයත් අනුරාධපුර අභයගිරියෙන් සොයාගන්නා ලද විශ්කම්භය සෙ.මී. 14.5 ක් වන මෙය ලෝකඩින් නිමවා ඇති අතර එහි ඇතුළත තඹ තහඩුවකින් වසා තිබේ. ආරාමික සංකීර්ණයකට අයත් පැරණි ලෝහ වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාවකින් 1987 වර්ෂයේදී මෙම බඳුන සොයාගන්නා ලදී. ඇතැම් විටෙක මෙම බඳුන නිපදවන්නට ඇත්තේ ජලය රැස්කර ගැනීමට විය යුතුය. වන්දනාමාන අවස්ථාවකදී ඊට අදාළ වතාවතක් පුරනු සඳහා ජලය ඉසීමේ කටයුතු සිදුකිරී ඉන් අපේක්ෂා කරන්නට ඇත. බඳුනේ පිට පැත්තේ අෂ්ටමංගල සලකුණුවලින් සරසන ලද තීරුවක් තිබේ. මෙම තීරුව කෙටි කුලුණු මගින් බෙදා තිබෙන අතර, එහි ඇති සංකේත අංකුසය, චාමරය, ශ්‍රී වත්ස්‍ය , පූර්ණඝට, ශංඛය, ස්වස්තිකය, සිංහාසනය හා මත්ස්‍ය යුගලය වශයෙන් හඳුනාගත හැකිය. යථෝක්ත සලකුණු මගින් මෙම බඳුනේ ඇති පූජනීයත්වය වටහාගත හැකිය. මෙම අෂ්ටමංගල ලකුණු ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොව ඉන්දියානු අර්ධද්වීපයෙන් ආසියාවේ වෙනත් ප්‍රදේශවලත් පූජාර්හ බව නිරූපණය කිරීම සඳහා භාවිතාකොට තිබේ. කෙසේ වෙතත් ඉතා පැහැදිලි ලෙසම මෙම බඳුන හමුවූයේ ආගමික ගොඩනැගිල්ලක් තුල තිබී නොවේ. මෑතකදී සොයාගන්නා තෙක්ම එය තිබුණේ එය නිපද වූ තැනම ය.
